Blog
Hợp đồng giảng dạy
Hợp đồng giảng dạy đóng vai trò quan trọng trong việc xác lập mối quan hệ pháp lý giữa giáo viên, giảng viên và các cơ sở giáo dục, nhằm đảm bảo quyền và nghĩa vụ của các bên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ giảng dạy.
Trong bối cảnh hệ thống giáo dục Việt Nam đang chuyển đổi mạnh mẽ, đặc biệt với sự thay đổi về chế độ tuyển dụng và quản lý nhân sự kể từ ngày 01/7/2020, việc hiểu rõ bản chất, điều kiện áp dụng và các quy định liên quan đến hợp đồng giảng dạy trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.
Bài viết này sẽ phân tích khái niệm, các trường hợp sử dụng, cũng như các chế độ liên quan như lương thưởng và bảo hiểm xã hội, từ đó cung cấp cái nhìn toàn diện về loại hợp đồng này trong thực tiễn pháp lý và giáo dục hiện nay.
Hợp đồng giảng dạy là gì?
Hợp đồng giảng dạy có thể được hiểu là một thỏa thuận pháp lý được thiết lập giữa một cơ sở giáo dục, thường là ban giám hiệu hoặc hiệu trưởng, và các giáo viên hoặc giảng viên tham gia công tác giảng dạy. Theo đó, giáo viên hoặc giảng viên đảm nhận nhiệm vụ truyền đạt kiến thức cho học sinh, sinh viên hoặc học viên dựa trên các điều khoản đã được thống nhất, đồng thời nhận được mức thù lao, trợ cấp phù hợp với thỏa thuận.
Hiện nay, khái niệm “giáo viên biên chế” không còn được sử dụng kể từ ngày 01/7/2020. Thay vào đó, giáo viên thường ký hợp đồng lao động có thời hạn từ 12 đến 60 tháng, trừ một số trường hợp ngoại lệ như: viên chức được tuyển dụng trước ngày 01/7/2020; cán bộ, công chức chuyển đổi sang làm viên chức; hoặc những người làm việc tại các khu vực có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn.
Vì vậy, giáo viên hợp đồng thường được xem là những người chưa được tuyển dụng chính thức vào hệ thống viên chức. Khi các trường học đối mặt với tình trạng thiếu hụt giáo viên chính thức, họ có thể tuyển dụng nhân sự hợp đồng để đáp ứng nhu cầu giảng dạy. Tuy nhiên, do tính chất tạm thời của hình thức này, giáo viên hợp đồng thường không được hưởng các chế độ phúc lợi, lương thưởng tương đương với giáo viên chính thức hoặc viên chức.
Hợp đồng giảng dạy được áp dụng trong các trường hợp nào?
- Cơ sở sự nghiệp công lập thiếu giáo viên, giảng viên
Theo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 3 Nghị định 161/2018/NĐ-CP, việc ký kết hợp đồng lao động không được phép áp dụng đối với những người thực hiện công việc chuyên môn, nghiệp vụ tại các vị trí được xác định là công chức trong cơ quan hành chính hoặc viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập do Nhà nước bảo đảm toàn bộ hoặc một phần chi phí hoạt động thường xuyên.
Tuy nhiên, Công văn 5075/BNV-TCBC năm 2020 của Bộ Nội vụ, ban hành nhằm thực hiện Nghị quyết 102/NQ-CP, đã làm rõ rằng các đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực giáo dục vẫn có thể ký hợp đồng lao động với giáo viên trong những trường hợp đặc biệt. Cụ thể, khi trường học thiếu giáo viên do các lý do như nghỉ thai sản, nghỉ hưu, hoặc thôi việc, dẫn đến không đủ nhân sự đảm bảo hoạt động giảng dạy, đơn vị được phép ký hợp đồng lao động với thời hạn dưới 12 tháng.
- Các trung tâm giảng dạy tư nhân tuyển dụng giáo viên, giảng viên
Hợp đồng giảng dạy được sử dụng trong trường hợp các cơ sở giáo dục tư nhân tuyển dụng giáo viên, giảng viên giảng dạy tại cơ sở.
Hợp đồng giảng dạy trong trường hợp này được xem là hợp đồng lao động, được điều chỉnh bởi Bộ luật Lao động 2019.
- Thỉnh giảng đối với nhà giáo không thuộc diện cán bộ, công chức, viên chức
- Trường hợp tham gia xây dựng chương trình đào tạo, biên soạn tài liệu giảng dạy: Hợp đồng giảng dạy trong trường hợp này là hợp đồng vụ việc, chịu sự điều chỉnh của Bộ luật Dân sự 2015.
- Các trường hợp khác: Hợp đồng giảng dạy được xem là hợp đồng lao động, tuân theo quy định của Bộ luật Lao động 2019.
Chế độ tiền lương
Mặc dù giáo viên hợp đồng và giáo viên biên chế đều thực hiện nhiệm vụ giảng dạy, tham gia sinh hoạt chuyên môn và chịu trách nhiệm đảm bảo chất lượng giáo dục, chế độ lương của hai nhóm này lại có sự khác biệt đáng kể. Vì không thuộc diện viên chức, lương của giáo viên hợp đồng được xác định dựa trên thỏa thuận trong hợp đồng lao động, tuân thủ các quy định của Bộ luật Lao động và các văn bản pháp luật liên quan. Cụ thể, mức lương của họ được tính dựa trên mức lương cơ bản theo quy định của Bộ luật Lao động 2019, thay vì áp dụng thang lương dành cho cán bộ, công chức, viên chức.
Chế độ nâng lương cho giáo viên hợp đồng theo thỏa thuận
Đối với giáo viên được tuyển dụng chính thức, chế độ lương được áp dụng theo thang, bảng lương do Nhà nước ban hành, cụ thể là dựa trên các quy định tại chùm Thông tư 01-04/2021/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các văn bản hướng dẫn của Chính phủ. Những quy định này đảm bảo mức lương và lộ trình nâng lương được thực hiện theo một hệ thống chuẩn hóa dành cho viên chức trong lĩnh vực giáo dục.
Tuy nhiên, theo khoản 1, Điều 1 của Thông tư số 08/2013/TT-BNV do Bộ Nội vụ ban hành, hướng dẫn chế độ nâng bậc lương thường xuyên và nâng bậc lương trước thời hạn chỉ áp dụng cho các đối tượng là cán bộ, công chức, viên chức và người lao động thuộc diện quản lý của Nhà nước. Do đó, giáo viên hợp đồng không chính thức không thuộc phạm vi điều chỉnh của văn bản này, dẫn đến việc họ không được hưởng chế độ nâng bậc lương thường xuyên theo quy định dành cho viên chức.
Thay vào đó, đối với giáo viên hợp đồng không chính thức, mức lương và thời gian nâng lương được xác định thông qua sự thỏa thuận giữa các bên liên quan, cụ thể là giữa giáo viên và đơn vị sử dụng lao động. Thỏa thuận này phải tuân thủ các quy định của pháp luật lao động hiện hành, đặc biệt là Bộ luật Lao động 2019, nhưng không bị ràng buộc bởi thang, bảng lương áp dụng cho cán bộ, công chức, viên chức. Điều này phản ánh tính linh hoạt trong chế độ lương của giáo viên hợp đồng, song cũng đồng nghĩa với việc họ không được hưởng các quyền lợi nâng lương cố định như nhóm giáo viên chính thức.
Chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH) cho giáo viên hợp đồng
Giáo viên hợp đồng thuộc diện được tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc theo quy định của pháp luật Việt Nam. Theo quy định tại Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, các đối tượng tham gia BHXH bắt buộc bao gồm:
- Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng. Quy định này cũng áp dụng cho các hợp đồng lao động được ký giữa người sử dụng lao động và người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi, tuân theo các quy định của pháp luật lao động.
- Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 1 tháng đến dưới 3 tháng.
Dựa trên quy định này, nếu giáo viên hợp đồng ký hợp đồng lao động với đơn vị sử dụng lao động có thời hạn từ 1 tháng trở lên, thì họ bắt buộc phải tham gia BHXH. Nghĩa vụ đóng BHXH được thực hiện bởi cả hai bên: giáo viên và nhà trường (hoặc đơn vị sử dụng lao động), theo tỷ lệ đóng góp được quy định cụ thể trong Luật Bảo hiểm xã hội 2014. Tỷ lệ này thường bao gồm mức đóng từ phía người lao động và mức đóng từ phía người sử dụng lao động, nhằm đảm bảo quyền lợi về bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, và các chế độ khác như ốm đau, thai sản, hưu trí cho giáo viên hợp đồng.
Tóm lại, giáo viên hợp đồng không chỉ có quyền mà còn có nghĩa vụ tham gia BHXH bắt buộc nếu hợp đồng lao động của họ đáp ứng điều kiện về thời hạn tối thiểu theo luật định.
>> Xem thêm: Hướng dẫn thanh toán bằng VNPay
Thông tin liên hệ
Hopdongmau.net nhận cung cấp các mẫu hợp đồng, biểu mẫu theo từng doanh nghiệp, cá nhân trên toàn quốc theo yêu cầu.
Nếu bạn cần bất kỳ hỗ trợ nào về mẫu hợp đồng, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua các hình thức sau:
Email: hotro@hopdongmau.net
Điện thoại: (84) 28-6276 9900
Hotline: 0918 88 79 28 (Hoàng Yến – Trợ lý)
Phụ trách
Lê Hoàng Yến | Trợ lý