Hợp đồng giao khoán

Hợp đồng giao khoán là hình thức thỏa thuận phổ biến trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là xây dựng, dịch vụ và sản xuất. Đây là loại hợp đồng trong đó một bên (bên giao khoán) thuê bên còn lại (bên nhận khoán) thực hiện công việc nhất định với mức thù lao thỏa thuận. Không giống như hợp đồng lao động, hợp đồng giao khoán không thiết lập quan hệ lao động mà mang tính chất thuê khoán, do đó không phát sinh nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Vậy hợp đồng giao khoán có những đặc điểm gì? Khi nào nên sử dụng loại hợp đồng này? Cần lưu ý gì để tránh rủi ro pháp lý? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Khái niệm giao khoán 

Trước tiên cần phải hiểu “giao khoán” là gì? Có sự khác biệt gì so với việc giao việc thông thường? 

Theo Từ điển tiếng Việt, giao khoán là giao việc sản xuất theo phương thức khoán. 

Phương thức khoán là việc giao toàn bộ công việc cho người khác và trả công dựa trên kết quả hoàn thành, điều này có nghĩa người giao khoán không phải trực tiếp thực hiện hay chịu trách nhiệm cho các công việc đó. 

Khác với việc giao việc thông thường, đối với hoạt động giao việc thông thường, người thực hiện có thể chịu sự giám sát, hướng dẫn hoặc phải tuân theo quy trình nhất định. Giao khoán nhấn mạnh vào kết quả cuối cùng mà không can thiệp vào cách thức thực hiện.  

Nói cách khác, giao việc thông thường thường đi kèm với trách nhiệm kiểm soát của bên giao, còn giao khoán chỉ tập trung vào kết quả và trách nhiệm hoàn toàn thuộc về bên nhận khoán. 

Hợp đồng giao khoán 

Khái niệm 

Hợp đồng giao khoán là thỏa thuận giữa các bên, trong đó một bên (bên giao khoán) giao toàn bộ công việc cho bên còn lại (bên nhận khoán) thực hiện và trả thù lao dựa trên kết quả hoàn thành. Bên nhận khoán có quyền chủ động trong quá trình thực hiện công việc mà không chịu sự giám sát hay can thiệp trực tiếp từ bên giao khoán, miễn là đảm bảo kết quả theo yêu cầu. 

Hợp đồng giao khoán thường áp dụng trong các lĩnh vực như xây dựng, gia công sản xuất, dịch vụ và các công việc có thể đánh giá dựa trên kết quả đầu ra thay vì quá trình thực hiện. 

Phân loại 

Hiện nay, có hai loại hợp đồng giao khoán phổ biến: 

Thứ nhất, hợp đồng giao khoán toàn bộ. Bên giao khoán thanh toán toàn bộ chi phí cần thiết để hoàn thành công việc, bao gồm chi phí nguyên vật liệu, nhân công, công cụ lao động và cả lợi nhuận của bên nhận khoán. Bên nhận khoán chịu trách nhiệm thực hiện công việc từ đầu đến cuối. 

Thứ hai, hợp đồng giao khoán từng phần. Bên nhận khoán tự chuẩn bị công cụ, dụng cụ lao động để thực hiện công việc. Bên giao khoán chỉ trả tiền công, trong đó đã bao gồm khoản khấu hao công cụ, dụng cụ mà bên nhận khoán sử dụng. 

Trường hợp nào nên ký Hợp đồng giao khoán? 

Hiện nay, Hợp đồng giao khoán thường được áp dụng cho các công việc có tính thời vụ, chỉ diễn ra trong một khoảng thời gian nhất định. Đây là hình thức hợp đồng không thiết lập quan hệ lao động, bên nhận khoán có trách nhiệm hoàn thành công việc theo yêu cầu mà không chịu sự quản lý trực tiếp từ bên giao khoán. 

Dựa trên tính chất công việc, hợp đồng khoán việc được áp dụng trong hai trường hợp: 

Thứ nhất, khoán trọn gói. Đây là hình thức giao khoán toàn bộ công việc, trong đó bên nhận khoán chịu trách nhiệm từ đầu đến cuối, bao gồm cả chi phí nguyên vật liệu, nhân công, công cụ, dụng cụ lao động liên quan. Bên giao khoán thanh toán một khoản tiền cố định, đã bao gồm tất cả các chi phí và lợi nhuận của bên nhận khoán. 

Thứ hai, khoán nhân công. Ở hình thức này, bên nhận khoán chỉ cung cấp sức lao động để thực hiện công việc, đồng thời tự chuẩn bị công cụ, dụng cụ lao động cần thiết. Bên giao khoán chỉ chi trả tiền công lao động, trong đó đã bao gồm khoản khấu hao công cụ lao động mà bên nhận khoán sử dụng. 

Bộ luật Lao động năm 2012 không quy định về hợp đồng giao khoán. Tuy nhiên, khi so sánh với hợp đồng lao động, có thể thấy sự khác biệt rõ ràng giữa hai loại hợp đồng này. 

Hợp đồng lao động 

Hợp đồng lao động là thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động, trong đó: 

Người lao động chỉ cần sử dụng sức lao động để thực hiện công việc do người sử dụng lao động giao. 

Người sử dụng lao động chịu trách nhiệm cung cấp đầy đủ các điều kiện làm việc, bao gồm công cụ, dụng cụ lao động và nguyên vật liệu (nếu cần). 

Người lao động làm việc theo sự quản lý, điều hành của người sử dụng lao động và được trả lương theo thời gian, sản phẩm hoặc công việc đã thỏa thuận. 

Hợp đồng khoán việc 

Hợp đồng giao khoán là thỏa thuận mà người nhận khoán phải tự chủ trong quá trình thực hiện công việc. Cụ thể: 

Ngoài việc sử dụng sức lao động, người nhận khoán còn phải tự chuẩn bị công cụ lao động (đối với khoán nhân công) hoặc tự lo toàn bộ chi phí nguyên vật liệu (đối với khoán trọn gói). 

Người nhận khoán không chịu sự quản lý trực tiếp của bên giao khoán, chỉ cần hoàn thành công việc theo kết quả đã cam kết. 

Việc thanh toán được thực hiện dựa trên khối lượng hoặc kết quả công việc thay vì thời gian làm việc. 

Hợp đồng giao khoán giúp các bên linh hoạt trong việc thực hiện và chi trả, đặc biệt phù hợp với những công việc có tính chất ngắn hạn hoặc cần thuê ngoài để tối ưu chi phí. 

Việc áp dụng hợp đồng lao động hay hợp đồng giao khoán cần căn cứ vào tính chất công việc và đặc điểm của từng loại hợp đồng. Nếu công việc cần sự quản lý chặt chẽ và có tính lâu dài, hợp đồng lao động là lựa chọn phù hợp. Ngược lại, nếu công việc mang tính chất thời vụ, khoán trọn kết quả thì hợp đồng giao khoán sẽ phù hợp hơn. 

Hợp đồng giao khoán giúp các bên linh hoạt trong việc thực hiện và chi trả, đặc biệt phù hợp với những công việc có tính chất ngắn hạn hoặc cần thuê ngoài để tối ưu chi phí. 

 

Một số lưu ý khi ký hợp đồng khoán việc 

Thứ nhất, chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH) đối với hợp đồng khoán việc 

Theo Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 58/2014/QH13, BHXH bắt buộc chỉ áp dụng cho người lao động ký hợp đồng từ 01 tháng trở lên. Điều này có nghĩa là hợp đồng giao khoán không thuộc đối tượng phải đóng BHXH, vì đây không phải quan hệ lao động thông thường giữa doanh nghiệp và người lao động. 

Tuy nhiên, nếu người nhận khoán việc muốn có lương hưu khi về già, người nhận khoán có thể tham gia BHXH tự nguyện tại địa phương nơi cư trú. 

Trên thực tế, một số doanh nghiệp có hành vi ký kết hợp đồng giao khoán thay cho hợp đồng lao động nhằm tránh nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội. Trường hợp bị cơ quan có thẩm quyền phát hiện, doanh nghiệp có thể bị xử phạt hành chính với mức phạt từ 04 đến 50 triệu đồng, tùy thuộc vào số lượng người lao động bị giao kết sai loại hợp đồng (theo khoản 1 Điều 9 và khoản 1 Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP). 

 

Thứ hai, thuế thu nhập cá nhân đối với hợp đồng giao khoán 

Theo khoản 2 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC, thu nhập từ hợp đồng giao khoán được xếp vào nhóm thu nhập có tính chất tiền lương, tiền công. Do đó, cá nhân nhận khoán việc có nghĩa vụ nộp thuế thu nhập cá nhân (TNCN). 

Căn cứ điểm i khoản 1 Điều 25 Thông tư 111/2013/TT-BTC, tổ chức, cá nhân chi trả tiền công, thù lao cho cá nhân cư trú không ký hợp đồng lao động hoặc ký hợp đồng lao động dưới 03 tháng, với tổng thu nhập từ 02 triệu đồng/lần trở lên, phải khấu trừ thuế TNCN theo tỷ lệ 10% trên thu nhập trước khi thanh toán. 

Như vậy: 

• Nếu thu nhập từ hợp đồng khoán việc từ 02 triệu đồng trở lên, cá nhân nhận khoán việc phải nộp thuế TNCN với mức 10%. 

• Nếu thu nhập dưới 02 triệu đồng, cá nhân không phải nộp thuế. 

Thuế TNCN đối với hợp đồng giao khoán

Tuy nhiên, nếu cá nhân chỉ có duy nhất khoản thu nhập thuộc diện khấu trừ 10% và tổng thu nhập chịu thuế sau khi trừ gia cảnh chưa đến mức phải nộp thuế, có thể lập cam kết theo mẫu 08/CK-TNCN để tạm thời chưa bị khấu trừ thuế. Trong trường hợp này, cá nhân vẫn phải thực hiện quyết toán thuế với cơ quan thuế vào cuối năm. 

>> Tải Mẫu 08/CK-TNCN: TẠI ĐÂY 

>> Xem thêm: Hướng dẫn thanh toán bằng VNPay 

Thông tin liên hệ 

Hopdongmau.net nhận cung cấp các mẫu hợp đồng, biểu mẫu theo từng doanh nghiệp, cá nhân trên toàn quốc theo yêu cầu. 

Nếu bạn cần bất kỳ hỗ trợ nào về mẫu hợp đồng, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua các hình thức sau: 

Email: hotro@hopdongmau.net 

Điện thoại: (84) 28-6276 9900 

Hotline: 0918 88 79 28 (Hoàng Yến – Trợ lý) 

  

Phụ trách

Lê Hoàng Yến | Trợ lý